De Rapenburgerstraat was de hoofdstraat van het aangeplempte stuk land dat tijdens de Tweede Uitleg bij de stad werd gevoegd. De geschiedenis van Rapenburg, Marken en Uilenburg loopt parallel, toen dit deel voor bebouwing geschikt werd vonden vooral arme Oost-Europese Joden hier hun thuis. Zij waren voor een deel naar Nederland gevlucht voor de pogroms. Dat is ook de reden waardoor veel Joodse sporen in dit deel van de stad veelal vanuit de Asjkenazische gemeenschap komen.
Rapenburg werd al snel een arm deel van de stad. In de negentiende eeuw heeft men wel geprobeerd de Rapenburgerstraat op te knappen en resten daarvan zijn nu nog te zien. Op de foto het Beth HaMidrasj Ets Haim (Leerschool Boom des Levens). Het gebouw stamt uit 1883, en de gevel werd aangepast in 1973. Het was een leerhuis waar volwassenen samen kwamen om te leren uit oude Hebreeuwse literatuur. Dat werd binnen dit instituut al gedaan sinds 1740 en toen werd de Dritt Sjoel hiervoor gebruikt. In 1883 kreeg men een eigen onderkomen, ontworpen door architecten G. B. Salm en A. Salm. Er was ook een synagoge gevestigd in dit pand.
Een eind verder op de Rapenburgerstraat vinden we de Rapenburgersjoel van de Neie Kille. Deze synagoge was van een afsplitsing van de liberale gemeente en deze afsplitsing bestond van 1796 tot 1808. De synagoge stamt uit 1799. Tot in de oorlog is deze synagoge in gebruik gebleven, als leerschool en als deel van het seminarium. Meer informatie via deze link.
Aan het gebouw is de locatie waar ooit een mezoeza zat nog te zien, nu eens niet op een houten deurpost (want die zijn veelal verdwenen en daarmee de sporen ook).
Rapenburgerstraat 2 – Portugees-Israëlietisch Ziekenhuis
Dit ziekenhuis was de voorloper van het ziekenhuis op de Plantage Franschelaan. Lees verder.
Rapenburgerstraat 16-2 – Salomon Blitz en Esperénce Kopee
Voor de oorlog woonde hier het gezin van Salomon Blitz ( Amsterdam, 25 september 1906 – Auschwitz, 30 september 1942) en Esperénce Kopee (Amsterdam, 29 maart 1906 – Auschwitz, 23 juli 1942). Salomon was marktkoopman en stond met ongeregelde goederen op de Zwanenburgwal. Hij had een marktvergunning waarmee hij van maandag tot en met vrijdag daar mocht staan.
In 1936 grossierde Salomon in schrijfpapier. Esperénce en Salomon hadden vijf kinderen; Abraham (Amsterdam, 24 maart 1926 – Auschwitz, 30 september 1942), Aaltje (Amsterdam, 9 april 1928 – Auschwitz, 23 juli 1942), Isaäc (Amsterdam, 16 oktober 1929 – Auschwitz, 23 juli 1942), Felix (Amsterdam, 7 februari 1933 – Auschwitz, 23 juli 1942) en Elias (Amsterdam, 24 december 1934 – Auschwitz, 23 juli 1942). Het gezin woonde in het begin van de oorlog, tot juli 1941 op de Rapenburgerstraat 16-2. Daarna verhuisden ze naar de Rapenburgerstraat 16hs.
Rapenburgerstraat 24 – gezin Jacob Soep
Jacob Soep woonde hier met zijn gezin en hij werkte bij de diamantslijperij Boas. Via de link is een glazen raam te zien waar hij met diamant zijn naam inkraste.
Rapenburgerstraat 29kelder – Abraham Cohen
Vanaf 24 juni 1904 woonde timmerman / meubelmaker Abraham Cohen (Leeuwarden, – Auschwitz, ) met zijn gezin in deze woning. Op 23 mei 1906 verhuisde het gezin naar de Rapenburgerstraat 3-2. Abraham huwde op 19 januari 1898 met Saartje van Coeverden (Coevorden, – Auschwitz, ) en zij hadden de volgende kinderen: Aäron (Amsterdam, 7 mei 1899), Betje (Amsterdam, – Sobibor, ), Benjamin (Amsterdam, – Auschwitz, ), Mozes (Amsterdam, ) en Jacob (Amsterdam, ). Ten tijde van de oorlog woonden Abraham en Saartje op de Retiefstraat 54hs.
Zoon Aäron heeft zich vanuit de armoede ‘omhoog gewerkt’. In 1913, hij was toen pas 14 jaar oud, moest hij (tegen z’n zin) van school om geld te verdienen. Hij werd loopjongen bij Persbureau Vaz Dias op het Singel. Daar begon z’n journalistieke loopbaan. In de jaren dertig werd hij hoofdredacteur bij het toen pas opgerichte Algemeen Nederlands Persbureau (ANP).
Rapenburgerstraat 33boven – familie Swaab
In dit huis woonden voor de oorlog fotograaf Benedictus Swaab (Amsterdam, 30 september 1888), zijn vrouw Sophia Kruijer (Arnhem, 30 maart 1887) en hun kinderen Maria (Amsterdam, 9 april 1917), Jacob (Amsterdam, 3 maart 1913) en Elisabeth (Amsterdam, 24 mei 1914). In de nacht van 14 op 15 mei 1940, de nacht na het bombardement op Rotterdam en voor de capitulatie, maakten zij door gasverstikking een einde aan hun leven.
Rapenburgerstraat 34-36 – Saadat Zekeniem
In 1792 was er een gaarkeuken ‘Saadat Zekeniem’ op Rapenburgerstraat 34-36 gevestigd, speciaal voor oudere Joden. Dit pand is afgebroken.
Rapenburgerstraat 38-42 – Hoedenfabriek Gebroeders Verduin N.V.
Op dit adres was deze hoedenfabriek gevestigd. Via de link het uitgebreide verhaal.
Rapenburgerstraat 42 – diamantslijperij N. Cohen & Co
Op 19 november 1883 gaf B & W van de stad Amsterdam N. Cohen toestemming om op deze locatie een diamantslijperij te beginnen.
Rapenburgerstraat 42 – diamantslijperij Cohen & Wolder
In januari 1897 gaf B & W toestemming aan deze diamantslijperij voor een uitbreiding waarmee een dynamo geplaatst kon worden voor de elektrische verlichting van de fabriek. De zaak was van Abraham Meijer Wolder (Amsterdam, 9 mei 1846) en Conrad Nathan Cohen (Emmerich, 15 maart 1832). Lees verder.
Rapenburgerstraat 38-42 – diamantslijperij Gebroeders Cohen
In 1906 werd de diamantslijperij van Gebroeders Cohen uitgebreid met de nummers 40 en 38. Er konden 121 diamantslijpmolens worden bijgeplaatst.
Rapenburgerstraat 44 – L. M. Hes
L. M. Hes woonde tot 1879 op de Plantage Muidergracht en vanaf 1880 op dit adres, alwaar hij matzes (paasbrood) verkocht.
Rapenburgerstraat 44 – koopman J. L. Levisohn
Koopman J. L. Levisohn woonde hier in augustus 1881 en ging toen failliet.
Rapenburgerstraat 44 – diamantslijperij De Vries & Gokkes
In 1882 werd er door Gebroeders De Vries & Gokkes een verzoekschrift ingediend bij B. & W. teneinde hier een diamantslijperij te vestigen.
Rapenburgerstraat 44 – Vleeschhouwerij ORT Norden
In mei 1889 werd de koosjere vleeschhouwerij van Abraham Norden (Delft, 12 december 1853) van Rapenburgerstraat 28 naar dit adres verplaatst. Abraham was gehuwd met Matje Rijnveld (Delft, 8 november 1849). Vanaf zondag 2 december 1894 werd deze vleeshouwerij gecombineerd met die van J. Isaäcs en onder de firmanaam A. Norden en J. Isaäcs op het Waterlooplein 84 voortgezet.
Rapenburgerstraat 44 – confiseur L. A. Härtz
In 1897 was confiseur Levie Abraham Härtz (Harderwijk, 4 oktober 1868 – Sobibor, 2 april 1943) op dit adres gevestigd en verkocht gebak, koosjer voor Pesach.
Rapenburgerstraat 44 – Lokaal ‘De Wilde’
In 1910 was op dit adres het lokaal ‘De Wilde’ gevestigd, te gebruiken voor vergaderingen.
Rapenburgerstraat 44hs – David Zilverberg
In 1916 woonde hier huisschilder David Zilverberg (Coevorden, 13 september 1857). Hij ging in dat jaar failliet. David was gehuwd met Frouktje Duitscher (Leek, 31 januari 1853).
Rapenburgerstraat 52 – Bewaarschool voor Nederlands Israëlitische minvermogenden
Deze school, voor kinderen van arme ouders, was hier in het begin van de vorige eeuw gevestigd. In 1938 was de Eerste Joodsche Kleuterschool hier gevestigd.
Rapenburgerstraat 52 – Nederlands Israëlitische Voorbereidende School
Deze school was hier in 1939 gevestigd. In de jaren twintig was dit de Nederlands Israëlitische Bewaarschool. In 1932 was volgens de kranten hier de Eerste Joodse Kleuterschool in Amsterdam gevestigd.
Rapenburgerstraat 53-61 – Stoomdiamantslijperij Metz & Citroen
Deze fabriek werd in 1881 geopend door Jac. S. Metz.
Rapenburgerstraat 54 – vleeschhouwer I. Italie
Rond 1902 werkte I. Italie in de Israëlitische Vleeschhal op de Amstelstraat. Rapenburgerstraat 54 was zijn woonadres. Vermoedelijk was dit Isidor Italie (Lemsterland, – Sobibor,
Rapenburgerstraat 58hs – parfumeriezaak Appelboom
In 1936 vierde koopman Alexander Appelboom (Amsterdam, – Auschwitz, ) en Rachel Biet (Amsterdam, – Auschwitz, ) hun 25-jarig huwelijk op de Foeliestraat 44. Alexander en Rachel hadden twee kinderen; Sara (Amsterdam, – Auschwitz, ) en Elias (Amsterdam, – Auschwitz,
Rapenburgerstraat 67 – Ostjidischer Arbiter Kulturfarajn Sch.Anski
in de Valckenierstraat was voor de oorlog het zaaltje van de oost-Joodse immigranten gevestigd. Waarschijnlijk was dit gebouw “De Leeuw”. De vereniging, doorgaans Sch.Anski genoemd, werd in 1920 opgericht. Na de oorlog zat de organisatie op de Rapenburgerstraat 67.
Rapenburgerstraat 69-1 – familie Muller
Het gezin waarin Bennie Muller, voetballer van Ajax, opgroeide, woonde tot 1943 op dit adres. Ze verhuisden in 1943 naar Rapenburgerstraat 83-2.
Rapenburgerstraat 71-1 – familie Potts
Een van de adressen waar Ruben Potts woonde. Zijn herinneringen staan hier.
Rapenburgerstraat 75 – Philip Heigmans
Philip Heigmans en zoon waren sigarenfabrikanten en zij hadden rond 1884 drie zaken in Amsterdam, op de Weesperstraat 112, de Rapenburgerstraat 75 en vanaf maart 1884 op de Lazarussteeg 6. Philip werd geboren in Amsterdam op 11 oktober 1834 en was gehuwd met Amalia Eliazar Reens (Amsterdam, 10 oktober 1828 – 15 december 1893) en zij hadden zes kinderen: Mozes (Amsterdam, 6 april 1859 – Amsterdam, 12 april 1929), Jetta (Amsterdam, 18 maart 1860), Eliazer (Amsterdam, 11 november 1864), Sara (Amsterdam, 10 maart 1869 – Auschwitz, 5 februari 1943), Anna (Amsterdam, 11 november 1870 – Amsterdam, 1 mei 1936) en Schoontje (Amsterdam, 10 oktober 1862 – Apeldoorn, 21 februari 1941). Vader Philip overleed te Haarlem op 10 mei 1913.
Rapenburgerstraat 81-2 – Sam de Hond
Op de Rapenburgerstraat 81-2 woonde het gezin van Sam de Hond die een groentewinkel op de Weesperstraat 84 had. De Hond wist tijdens de oorlog met zijn vrachtwagen veel mensen te laten ontsnappen uit de Zentralstelle en de Hollandsche Schouwburg. Hij zorgde voor de sterke drank om de bewakers van de Schouwburg dronken te voeren. De Hond dook in de Valkenburgerstraat onder.
Rapenburgerstraat 81-3 – gezin Bruinvelds
Rond 1930 woonde het gezin Bruinvelds op dit adres. Het gezin bestond uit lompensorteerder Kalman Bruinvelds (Amsterdam, 15 januari 1883 – Sobibor, 9 april 1943), zijn echtgenote Klaartje van Praag (Amsterdam, – Sobibor, ) en hun kinderen fotograaf Jochem (Amsterdam, – Sobibor, ), lompensorteerder Abraham (Amsterdam, – Auschwitz, ), lompensorteerder Ezechiël (Amsterdam, – Sobibor, ) en Aron (Amsterdam, – Auschwitz, ). Ten tijde van de oorlog woonde het gezin op de Retiefstraat 120-3. Zoon Abraham voetbalde in 1930 bij AED-AVB.
Rapenburgerstraat 90-90a – KUHOFA
Waarschijnlijk was dit een wat groter gebouw waar meerdere bestemmingen voor waren. Zo was hier de Eerste Amsterdamsche Kunsthoornwarenfabriek gevestigd, maar voordat dit bedrijf hier begon was er op dit adres een school gevestigd, de St Vincentius a Paolo, een katholieke kosteloze armenschool, en ook de R.K. Militaire Vereniging was er gevestigd (artikel verder op deze pagina).
In de fabriek werden knopen gemaakt. De fabriek was van 1934 tot 1941 van Benjamin Feiwel (Josef Chaim Benjamin Feiwel, Tarnow, 31 oktober 1889 – Sobibor, 23 juli 1943) gehuwd met Fanny Nussbaum (München, 15 oktober 1905 – Sobibor, 23 juli 1943) en hun zoon Norbert, (Berlijn, 8 september 1929 – Sobibor, 23 juli 1943).
KUHOFA was een Joods bedrijf en kreeg daarom in de oorlog een Verwalter. Het bedrijf werd omgezet tot de Fa. Adriaansz, een mechanische en elektrische apparatenfabriek. Na de oorlog kon er een doorstart gemaakt worden en in 1947 
zocht de fabriek personeel. Voor 1950 waren er problemen met het personeel en werd erbij het bedrijf regelmatig gestaakt. In 1955 werd het faillissement uitgesproken, het bedrijf was toen van Eibert Hazeveld. 
Eerder, in 1922, was op dit adres ook het hoofdkantoor gevestigd van Cortissos, in West-Indische bananen.
Gedurende de oorlog hebben er in dit pand onderduikers gezeten. We zoeken hierover nadere gegevens.
Rapenburgerstraat 92-94 – bakker Elte
Op dit adres was bakker Jacob Elte (Alkmaar, 19 oktober 1851) gevestigd. Jacob was gehuwd met Marianne Worms (Amsterdam, 12 oktober 1859). De zaak ging in 1908 failliet.
Rapenburgerstraat 98 – bakker D. Kijzer
Op 5 februari 1902 opende D. Kijzer op dit adres zijn bakkerij.
Rapenburgerstraat 102 – Samson Hartog Cohen
Samson Hartog Cohen was koopman in goud en zilver. Hij werd op 1 september 1884 failliet verklaard door de arrondissementsrechtbank te Amsterdam.
Rapenburgerstraat 107 – kleuterschool
Voor de oorlog was op dit adres een kleuterschool gevestigd. Op deze pagina een foto en een oproep.
Rapenburgerstraat 109 – Beth Hamidrasj Ets Haim
Het verhaal over dit leerhuis en de sjoel die er gevestigd was staat hier.
Rapenburgerstraat 122 – ijswinkel Gerritsen
Voor de oorlog was hier ijswinkel van Herman Gerritsen en zijn echtgenote Marie Gerritsen-Parser gevestigd. De panden Rapenburgerstraat 120-124 zijn in 1938 gesloopt en vervangen door een nieuw gebouw, dat in ca. 1969 eveneens gesloopt is. Lees verder.
Rapenburgerstraat 123 – Bussenschuthofje
Op deze plek is het Bussenschuthofje gevestigd.
| In Nagyvarad was voor de oorlog 25% van de bevolking Joods. In 1919 werd de stad door de Roemenen ingenomen en in 1920 aan Roemenië toegewezen. Het grootste deel van de Joodse bevolking overleefde de 2e Wereldoorlog niet. De synagoge uit 1890 wordt nog gebruikt voor de huidige Joodse gemeenschap. |
Rapenburgerstraat 126 – Weduwe J. Stein
In 1884 had J. Stein zijn wijnhandel op nummer 132. In november 1886 werd de zaak verplaatst dit adres.
Josef Stein werd op 18 juni 1839 in Grosswardein (Nagyvarad), Roemenië, geboren en hij trouwde met Mali Rijerman. Mali overleed op 6 juli 1881 en hij had toen met haar de volgende kinderen; Martin (Marcus) (Hongarije, 27 september 1868), Sara (14 april 1871) en Mietje (30 april 1876).
Een jaar na het overlijden van Mali, op 20 september 1882, hertrouwde Josef met Jeannette de Haas (Wageningen, 7 januari 1848). Zij kregen vier kinderen; Hendrika (Amsterdam, 1 december 1884 – Sobibor, 28 mei 1943), Samuel (Amsterdam, 30 augustus 1885, 
Samuel emigreerde op 10 november 1919 naar Australië, en is daar overleden in 1980?), Mozes (Morris) (Amsterdam, 18 februari 1887, emigreerde in 1905 naar de Verenigde Staten en diende in zowel de Eerste als de Tweede Wereldoorlog in het leger van de VS) en Betje (Amsterdam, 30 oktober 1891 – Deurne, 21 juli 1929).
Vader Josef overleed op 11 december 1905 in Amsterdam. Zijn vrouw zette de drankenhandel voort onder de naam Firma Wed. J. Stein. Jeannette overleed op 1 november 1923. De zaak werd daarna voortgezet onder de naam Weduwe J. Stein en ging in februari 1928 failliet.
Het liedje over de wijn van Stein
In de vorige eeuw ging er over de wijn van Stein een lied rond:
Als Pesach aangekondigd wordt
Zegt moeder tegen vader:
“Vergeet de wijn van Stein toch niet,
want Pesach komt al nader
Wijn van Stein
dat smaakt zo fijn
bij charouses en bij krijn
Wijn van Stein
dat smaakt zo fijn
bij charouses en bij krijn
“Moeder”, vraagt de kleine Jaap
heel leep en bij de pinken,
“Mag men van die wijn van Stein
ook maar vier glazen drinken?”
Wijn van Stein
dat smaakt zo fijn
bij charouses en bij krijn
Wijn van Stein
dat smaakt zo fijn
bij charouses en bij krijn.
Lees verder over hoe de wijn van de haven op tafel kwam.
Rapenburgerstraat 126boven – Sjoel van Stein
Op de eerste verdieping was synagoge gevestigd, bekend onder de naam: “De sjoel van Stein”. Volgens de woningkaart bij het Stadsarchief Amsterdam ging het om de Synagoge der Godsdienstige Vereniging ‘Keren Reëim’.
Rapenburgerstraat 128 – Verenigingslokaal Toutseous Chajiem
Deze vereniging werd in 1905 opgericht na een fusie met Ets Chajiem. In 1886 richtte een groep van twaalf jonge Joden de vereniging Mekour Chajiem op. Het doel van de vereniging was het organiseren van activiteiten en verlenen van onderwijs aan de jongere leden van de Joodse gemeenschap. Later werden er ook activiteiten voor oudere leden georganiseerd. In 1905 fuseerde de vereniging met een andere instantie, Ets Chajiem. De naam werd toen veranderd in Toutseous Chajiem (Uitingen des levens). Een advertentie met dit adres werd gevonden uit 1933.
Rapenburgerstraat 128 – Godsdienstschool
Op dit adres was (in 1934) een van de godsdienstscholen van de hoofdsynagoge gevestigd.
Rapenburgerstraat 128 – Eerste Joodse Kleuterschool
Het moderne zusje van de kleuterschool op nummer 52 (een dependance) was in 1936 op dit adres gevestigd.
Rapenburgerstraat 128 – M. B. Nijkerkschool
Op nummer 128 was in de Tweede Wereldoorlog (vanaf 17 december 1941) een dependance van de M. B. Nijkerkschool gevestigd, een ambachtsschool voor Joodse kinderen. De directeur van deze school was Abraham Elzas, architect van onder andere de Lekstraatsjoel.
Rapenburgerstraat 155 – Maurits en Sebilla Allegro
Na de oorlog woonden Maurits en Sebilla Allegro op dit adres en hadden er hun zuurhandel. Maurits en Sebilla adopteerden Jacob Wegloop.
Rapenburgerstraat 163 – firma Weduwe J. Stein
Rond 1921 was het kantoor van deze firma (zie 126) op dit adres gevestigd.
Rapenburgerstraat 167 – arts B. Frank
In 1918 was arts B. Frank, ex-assistent geneesheer van het Burger Ziekenhuis, hier gevestigd met zijn praktijk.
Rapenburgerstraat 167-II en III – N. V. Confectiefabriek Reinsberg
In 1939 werd hier de N. V. Confectiefabriek Reinsberg gevestigd, opvolger van ‘De gezusters Reinsberg’ dat eveneens op dit adres gevestigd was. De zaak was van Erich Reinsberg (Hemer, – Mauthausen, ) en zijn zus Liese (Hemer, – Auschwitz, ).
Rapenburgerstraat 169 – Meisjesweeshuis.
Dit pand is de uitbreiding van het meisjesweeshuis op nummer 171.
Rapenburgerstraat 171 – Meisjesweeshuis
Op nummer 171 was het meisjesweeshuis gevestigd. Het pand staat er nog en is als zodanig nog steeds herkenbaar.
Rapenburgerstraat 173 – Rapenburgersjoel
Het verhaal over de synagoge die in dit gebouw gevestigd was staat hier.
Rapenburgerstraat 173 – Rabbinaat der Nederlands-Israëlische Hoofdsynagoge
Het rabbinaat was op dit adres gevestigd in 1939.
Rapenburgerstraat 175-177 – Nederlands Israëlitisch Seminarium
Op dit adres was het Nederlands-Israëlitisch Seminarium gevestigd.
Rapenburgerstraat 175 – Elias Dünner
Elias Dünner (Amsterdam, 24 december 1872 – Auschwitz, 17 december 1942) was in 1897 vertegenwoordiger van de Nederlandsche Cacaofabriek Helmond. Er werd cacao geleverd die koosjer voor Pesach was en onder toezicht stond van de Opperrabbijn van Amsterdam, Dr. Joseph Hirsch Dünner (Krakau, 11 januari 1833 – Amsterdam, 13 oktober 1911). Joseph Hirsch, tevens de rector van het Seminarium, woonde vanaf 7 september 1875 met zijn gezin in Amsterdam en rond 1897 woonde hij eveneens op dit adres.
Elias was in dat jaar ook secretaris van Betsalel, de Vereniging van Israëlietische Werklieden en Handelsbedienden. In 1900 was hij koor-commissaris van ‘Legowoud Oelesiferes’, de kerkelijke zangvereniging.
Rapenburgerstraat 177 – S. H. Kleerekoper
Rond 1901 woonde op dit adres S. H. Kleerekoper, de bode van het Israëlietische Seminarium.
Rapenburgerstraat 179 – Instituut Pols en Schorlesheim
In 1885 was hier het Instituut Pols en Schorlesheim gevestigd. M. Pols was een schoolhouder die Joods onderwijs gaf, wat de doelstelling van dit instituut was.
Rapenburgerstraat 191 – Banketbakker M. Cohen
Rond 1880 had M. Cohen op dit adres zijn koek- en banketbakkerij gevestigd. Meijer Marcus Cohen was op 1 juli 1837 in Zevenaar geborenen trouwde op 17 juli 1872 met Betje Hijmans (Wageningen, 20 juni 1843). Zij kregen de volgende kinderen: Hijman (Amsterdam, 22 juni 1873), Marcus (Amsterdam, 13 december 1874), Grietje (Amsterdam, 14 mei 1879), Hartog (Amsterdam, 19 januari 1881), Rebecca Vrouwtje (Amsterdam, 16 juni 1882), Leentje (Amsterdam, 6 augustus 1883) en Julia (Amsterdam, 1 november 1884).
Rapenburgerstaat 197 – Rabbinaat der Portugees-Israëlitische Gemeente
In 1939 was het rabbinaat van deze gemeente op dit adres gevestigd.
Verder lezen:
herinneringen Rapenburgerstraat van Ruben Potts
Achter de Rapenburgerstraat
Rapenburgerstraat foto Waaigaten
bron:
Binnenstad 243, dec 2010 Inpandig Joods erfgoed
De amsterdamse jodenhoek in foto’s M H Gans, 1974, Ten Have, Baarn, met dank aan Theo Bakker.
mezoezah tip van Benjamin Flesschedrager
email E Pohlman, 15 november 2016
“Advertentie Kuhofa”. “De Telegraaf“. Amsterdam, 03-01-1940. Geraadpleegd op Delpher op 16-11-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110578526:mpeg21:a0052
“Advertentie Kuhofa”. “De waarheid“. Amsterdam, 29-03-1947. Geraadpleegd op Delpher op 16-11-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010852324:mpeg21:a0037
“LAGER ONDERWIJS.”. “De Telegraaf“. Amsterdam, 11-05-1901. Geraadpleegd op Delpher op 16-11-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110556707:mpeg21:a0032
St Vincentius a Paolo op http://resources.huygens.knaw.nl/armenzorg/gids/vereniging/1960143806 (geraadpleegd 16 november 2016)
“FAILLISSEMENTEN Elte.”. “Het nieuws van den dag : kleine courant“. Amsterdam, 12-02-1908. Geraadpleegd op Delpher op 16-11-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010164435:mpeg21:a0091
“Advertentie Cortissos”. “Arnhemsche courant“. Regionaal/lokaal, 03-08-1922. Geraadpleegd op Delpher op 16-11-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB08:000105493:mpeg21:a0013
Rapoenburgerstraat 52: “Het Joodsch Bijzonder Onderwijs”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 07-04-1939. Geraadpleegd op Delpher op 03-05-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874670:mpeg21:a0003
“Advertentie Heigmans”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 07-03-1884. Geraadpleegd op Delpher op 16-06-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871482:mpeg21:a0012
www.joodsmonument.nl, lemmata Heigmans (geraapleegd 16 juni 2017)
www.dutchjewry.org, lemma Mozes Heigmans (geraadpleegd 16 juni 2017)
weduwe Stein: “FAILLISSEMENTEN.”. “Algemeen Handelsblad“. Amsterdam, 16-02-1928. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010658322:mpeg21:a0229
stein: “Familiebericht”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 15-12-1905. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871816:mpeg21:a0049
stein: “Advertentie”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 04-04-1884. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871486:mpeg21:a0013
www.maxvandam.info, lemmata familie Stein (geraadpleegd 15 juli 2017)
lied Wijn van Stein: Tamarah Benima (red), Kippesoep was ondenkbaar zonder saffraan (Den Haag 1983) 59
“BEWAARSCHOOL (nummer 52).”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 25-11-1927. Geraadpleegd op Delpher op 30-11-2017, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858008:mpeg21:a0117
“EERSTE JOODSCHE KLEUTERSCHOOL.”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 18-03-1932. Geraadpleegd op Delpher op 30-11-2017, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874744:mpeg21:a0069
“EERSTE JOODSCHE KLEUTERSCHOOL Rapenburgerstraat 52 en 128”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 24-04-1936. Geraadpleegd op Delpher op 30-11-2017, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871405:mpeg21:a0161
“Advertentie”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 15-11-1929. Geraadpleegd op Delpher op 30-11-2017, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874390:mpeg21:a0017
Lucas Ligtenberg, Mij krijgen ze niet levend. De zelfmoorden van mei 1940 (Amsterdam 2027) 218
www.joodsmonument.nl, lemmate Benedictus Swaab (geraadpleegd 14 februari 2918)
“Advertentie Cohen”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 16-07-1880. Geraadpleegd op Delpher op 02-03-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860702:mpeg21:a0012
“Stadsnieuws Officieele Kennisgeving N Cohen & Co.”. “Het nieuws van den dag : kleine courant”. Amsterdam, 19-11-1883. Geraadpleegd op Delpher op 02-03-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010065147:mpeg21:a0071
“Advertentie faillissement Cohen”. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 06-09-1884. Geraadpleegd op Delpher op 02-03-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010144804:mpeg21:a0038
“De brug voor de Weesperstraat geopend (eerste Joodsche kleuterschool)”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 28-01-1938. Geraadpleegd op Delpher op 23-11-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872994:mpeg21:a0105
Nummer 126boven, gegevens uit: Frits Slicht, De wijnhandel van de firma Wed. J. Stein (deel 2) op Geheugen van het Centrum via https://geheugenvancentrum.amsterdam/page/1726/de-wijnhandel-van-de-firma-wed-j-stein-deel-2 (geraadpleegd 3 mei 2019).
“Advertentie Adriaansz (Rapenburgerstraat 90)”. “Het financieele dagblad : waarin opgenomen het Amsterdamsch effectenblad en de Dagelijksche beurscourant”. Amsterdam, 1944/10/12 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 03-12-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011130262:mpeg21:p001
Cohen & Wolder: “STADSNIEUWS.”. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 1897/01/16 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 07-07-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010126672:mpeg21:p002
Abraham Meijer Wolder en Conrad Nathan Cohen, “Advertentie”. “De Tijd : godsdienstig-staatkundig dagblad”. ‘s-Hertogenbosch, 1888/10/08 00:00:00, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 07-07-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010267841:mpeg21:p004
diamantslijperij gebroeders Cohen, “Offcieele kennisgving .”. “Het nieuws van den dag : kleine courant”. Amsterdam, 1906/01/13 00:00:00, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 07-07-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010163917:mpeg21:p007
L. M. Hes. “Offcieele kennisgving .”. “Het nieuws van den dag : kleine courant”. Amsterdam, 1906/01/13 00:00:00, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 07-07-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010163917:mpeg21:p007
De Vries & Gokkes, “Stadsnieuws. Officiëele Kennisgeving.”. “Het nieuws van den dag : kleine courant”. Amsterdam, 1882/12/28 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 07-07-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010064627:mpeg21:p002
vleeshouwerij A Norden, “Advertentie”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1889/05/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 07-07-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000559058:mpeg21:p00002
Norden & Isaacs, “Advertentie”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1894/11/30 00:00:00, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 07-07-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858379:mpeg21:p007
Härtz, “Advertentie”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1897/04/09 00:00:00, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 07-07-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858528:mpeg21:p003
“Advertentie lokaal de wilde”. “Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij”. Amsterdam, 1910/04/20 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 07-07-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010021584:mpeg21:p002
“FAILLISSEMENTEN Zilverberg.”. “De courant”. Amsterdam; Amsterdam, 1916/05/06 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 07-07-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:003537106:mpeg21:p00006
Stadsarchief Amsterdam, L A Hartz, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 317
“rabbinaat”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1939/09/01 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 13-10-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874587:mpeg21:p001
“rabbinaat portugese gemeente”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1939/09/01 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 13-10-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874587:mpeg21:p001
Stadsarchief Amsterdam, Abraham Meijer Wolder, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2266
Stadsarchief Amsterdam, Conrad Nathan Cohen, Overgenomen delen, archiefnummer 5416, inventarisnummer 70
Stadsarchief Amsterdam, David Zilverberg, Overgenomen delen, archiefnummer 5416, inventarisnummer 238
Stadsarchief Amsterdam, Salomon de Hond, Persoonskaarten, archiefnummer 30408, inventarisnummer 330
Wally de Lang, De Razzia’s van 22 en 23 februari 1941 in Amsterdam (Amsterdam 2021) 26 (Erich Reinsberg)
Stadsarchief Amsterdam, Abraham Cohen, Overgenomen delen, archiefnummer 5416, inventarisnummer 151
Stadsarchief Amsterdam, Abraham Cohen, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 157
www.joodsmonument.nl, lemmata Abraham Cohen (geraadpleegd 19 juli 2021)
Cacao-Dünner, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 19-03-1897, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 04-10-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858525:mpeg21:p003
Stadsarchief Amsterdam, Elias Dünner, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2084
Stadsarchief Amsterdam, Joseph Hirsch Dünner, Bevolkingsregister tijdelijk verblijf, archiefnummer 5007, inventarisnummer 279
Betsalel, Steun voor de Diamantbewerkers.. “Het volksdagblad”. Amsterdam, 08-04-1897, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 04-10-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000036007:mpeg21:p00002
Legowoud, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 14-12-1900, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 04-10-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874285:mpeg21:p008
Rector seminarium, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 24-08-1900, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 04-10-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874269:mpeg21:p004
Kleerekoper, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 15-03-1901, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 04-10-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874298:mpeg21:p003
Pols en Schorlesheim, “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 31-07-1885, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 06-10-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872076:mpeg21:p003
Pols en Schorlesheim, “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 10-04-1891, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 06-10-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000560053:mpeg21:p00002
Toutseous Chajiem, Belangrijke feiten van de week. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 03-12-1920, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 29-10-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859812:mpeg21:p001
Toutseous Chajiem, “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 21-07-1933, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 29-10-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874852:mpeg21:p005
D. Kijzer, Israëlietisch nieuws- en advertentieblad voor Nederland, jrg 1, 1902, no 8, 07-02-1902. Geraadpleegd op Delpher op 09-12-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005732009:00001
I. Italie, Israëlietisch nieuws- en advertentieblad voor Nederland, jrg 1, 1902, no 8, 07-02-1902. Geraadpleegd op Delpher op 09-12-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005732009:00001
Stadsarchief Amsterdam, Isidor Italie, Gezinskaarten, archiefnummer 5422, inventarisnummer 660
Stadsarchief Amsterdam, Isidor Italie, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 379.
Frank, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 11-01-1918, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 14-04-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860540:mpeg21:p007.
Abraham Bruinvelds, Sportkroniek; weekblad voor sport, jrg 29, 1930, no 71, 04-09-1930. Geraadpleegd op Delpher op 15-04-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKNVB01:000490019:00001.
Kalman Bruinvelds, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 133.
firma Stein, Hoe de WIJN VAN STEIN op Uw Talel kom. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 22-04-1921, p. 24. Geraadpleegd op Delpher op 20-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000584007:mpeg21:p00024.
Abraham Norden, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2085.
Jacob Elte, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2086.
Levissohn, FAILLISSEMENTEN. ARRONDISSEMENTS-RECHTBANK TE. “De Tijd : godsdienstig-staatkundig dagblad”. ‘s-Hertogenbosch, 05-08-1881, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 13-12-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010265983:mpeg21:p004.
Godsdienstschool, “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 14-06-1934, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 26-06-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000581068:mpeg21:p00009.
illustratie:
“Advertentie Kuhofa”. “De Telegraaf“. Amsterdam, 03-01-1940. Geraadpleegd op Delpher op 16-11-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110578526:mpeg21:a0052
“Advertentie Kuhofa”. “De waarheid“. Amsterdam, 29-03-1947. Geraadpleegd op Delpher op 16-11-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010852324:mpeg21:a0037
“Advertentie Cortissos”. “Arnhemsche courant“. Regionaal/lokaal, 03-08-1922. Geraadpleegd op Delpher op 16-11-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB08:000105493:mpeg21:a0013
“Advertentie Heigmans”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 07-03-1884. Geraadpleegd op Delpher op 16-06-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871482:mpeg21:a0012
“Familiebericht Stein”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 15-12-1905. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871816:mpeg21:a0049
“Advertentie”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 15-11-1929. Geraadpleegd op Delpher op 30-11-2017, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874390:mpeg21:a0017
“Advertentie Cohen”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 16-07-1880. Geraadpleegd op Delpher op 02-03-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860702:mpeg21:a0012
“Advertentie Hartz”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1897/04/09 00:00:00, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 07-07-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858528:mpeg21:p003
stadsarchief Amsterdam, beeldbank. Sanders, Comprecht (1890-1943). Herman Gerritsen (in witte jas) en zijn echtgenote Marie Gerritsen-Parser (links) op de stoep van hun ijswinkel, Rapenburgerstraat 122, met voor het pand nieuwsgierig publiek. De panden Rapenburgerstraat 120-124 zijn in 1938 gesloopt en vervangen door een nieuw gebouw, dat ca. 1969 eveneens gesloopt is. 1935. OSIM00001002315
Cacao-Dünner, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 19-03-1897, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 04-10-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858525:mpeg21:p003
D. Kijzer, Israëlietisch nieuws- en advertentieblad voor Nederland, jrg 1, 1902, no 8, 07-02-1902. Geraadpleegd op Delpher op 09-12-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005732009:00001
I. Italie, Israëlietisch nieuws- en advertentieblad voor Nederland, jrg 1, 1902, no 8, 07-02-1902. Geraadpleegd op Delpher op 09-12-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005732009:00001
gepubliceerd:
6 mei 2016
laatst bijgewerkt:
26 juni 2024